Gayrimenkul Sertifikası Nedir?

Gayrimenkul sertifikası, İnşa edilen veya edilecek olan konut projeleri ve iş yerlerinin projenin %30′ unu geçmeyecek şekilde metre kare bazında sertifikalandırma yapılarak satışının TOKİ güvencesi ve hisse yolu ile satışının yapılmasını sağlayan sistemdir.

Örneğin, bir firma yapmış olduğu 300 konutluk projenin 90 tanesini sertifikalandırmak suretiyle satışa çıkartabilecek ve metre kare metre kare satışa sunabilecektir. Sertifikanın birim değerini yine alanında uzman olan ve yetki belgesi bulunan Gayrimenkul değerlendirme Uzmanları tarafından kıymetlendirildikten yasal işlemler ve onaylar çıktıktan sonra kişiler dilerse satın alabilecektir.

Borsa hissesi gibi düşünebilirsiniz, tüm hisseleri alırsanız tüm konut veya işyeri sizin olur tapuya çevirebilirsiniz. Yine sertifikanızı başkasına satabilir devredebilir hatta hibe dahi edebilirsiniz bir nevi ticari bir emtia dır. Yine aldığınızda orada satılan evler diyelim ki 300 TL muhit tuttu ve ev değerleri 500 Bini buldu o zaman sizin sertifikada değerlenmiş olur aynı oranda. Yada muhit gün geçtikçe değer kaybetti aynı değerde sertifikanız da değer kaybeder.

İşin vatandaşı ilgilendiren tarafına gelirsek, bir nevi yatırım diyebiliriz, hani ev alamasak ta parça parça konut alırız olur ya ilerde muhit değerlenir 3 metre konutu satar memleketten bir ev eder bellimi olur….

Sermaye Piyasası Kurulu tarafından, ülkemizdeki gayrimenkul sertifikasının daha kolay bir şekilde ihraç edilmesi, işleyişin de arttırılması ve yaygınlaştırılması açısından bir süredir çalışma yapılmaktaydı. Bu çalışmaların sonucunda, geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete’de gayrimenkul sertifikaları tebliği adı altında yayın yapıldı.

Yukarıda anlaşılır izahı yaptık şimdide size teknik detayları açıklayalım;

Aslında çok da alışık olmadığımız bir konu olmamasından dolayı, ilk olarak Gayrimenkul Sertifikasının ne olduğu ve neye yaradığından söz edelim. Bu sertifikalar ile birlikte, geliştirilen konut projelerinden istenirse tek bir daire ya da iş yeri alınabileceği gibi, yalnızca bir konutun ya da iş yerinin bir metre karelik kısmı da alınabilecektir. Konut projelerinin hisse usulü ile işletilmesini amaçlayan sertifika ile, hedeflenen temel amaç, kentsel dönüşümün hızlandırılması ve kentsel dönüşüm sürecinde karşılaşılacak sorunların, finansman eksikliklerinin ve yatırımcı eksikliklerinin ortaya çıkmasını engellemektir.

Gayrimenkul sertifikaları, inşaat projeleri geliştiren şirketler için finansman kaynağı olarak kullanılmasının yanı sıra, vatandaşlar tarafından da konut projelerinin kazancından faydalanmalarına imkan tanımaktadır. Sermaye Piyasası Kurulu’nda kendisine tasarruf ve yatırım aracı olarak yer bulan bu sertifikada, hem ülkemizdeki inşaat projesi geliştiren firmalar hem de gayrimenkul alanında yatırım yapan kişiler açısından çok önemli gelişmeler kaydedildi. Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğin içeriğine baktığımız zaman, şu başlıklar öne çıkmaktadır;

• Düzenleme ile birlikte, finansman kaynaklarında ciddi bir çeşitlenmeye gidildiğini görmekteyiz. Yayınlanan tebliğde, ev ya da iş yeri projelerinin tümü için gayrimenkul sertifikası vasıtası ile finansman sağlanmasının önü açılmış oldu. Aynı zamanda, sertifikada belirtilmeyen konu ve proje detayları için, kısmi teminat verilmesi durumu da onaylanmış oldu.

• Yatırımcıların haklarının korunması amacıyla da çalışmalar yapıldığı görülmektedir. Toplanan fonların inşaat firmalarına aktarılmasına ilişkin detaylar da bunun göstergesidir. Böylece, finansman eksikliğinden dolayı hiçbir gayrimenkul projesi yarım kalmayacak.

• Sertifikalar, piyasaya belirli bir vade süresi ile sunulacak. Eğer kişiler konutu değerlendirmek yerine bu sertifikayı nakit olarak elde etmek isterse, bu durumda üç aylık borsa fiyatlarının ortalaması baz alınarak geri alma sistemi ortaya çıkarıldı. Eğer borsa fiyatı bulunmuyorsa veya fiyatın çok da sıhhatli olmadığı anlaşılırsa, sertifikanın nakit olarak çevrilme işlemi, gayrimenkulun piyasa değerine göre yapılacaktır.

• Sertifikayı elinde bulunduran yatırımcılar, projenin devam etmesi ya da satışına karar verilmesi konusunda oy verebilecek ve böylelikle de karar verici bir göreve bürünecekler. Türk Ticaret Kanunu esas alınarak geliştirilen bu işlem için, Gayrimenkul Sertifikası Sahipleri Toplantısı yapılacak ve her birey görüşleri doğrultusunda karar almada etkili olacak.